.org Uzantısı Nedir? Ne Anlama Gelir?

org uzantısı nedir

İnternet dünyasında bir web sitesi açarken atılması gereken ilk adımlardan biri, sitenin bir adı olmasıdır. İşte alan adı (domain), web sitenizin internetteki adresidir. İnsanlar bir siteyi bulmak için uzun sayısal IP adresleri kullanabilir, ancak biz insanlar sayıları akılda tutmakta zorlanırız. Bu yüzden her web sitesine bir metin adresi yani alan adı verilir. Örneğin www.ornek.com adresinde ornek kısmı site adı, .com kısmı ise alan adı uzantısıdır.

Alan adı seçimi, tıpkı bir işyeri için cadde ve sokak adresi seçmek gibidir: doğru adres, ziyaretçilerinizin sizi bulmasını kolaylaştırır. Bu adreslerin sonunda yer alan .com, .net, .org gibi uzantılar ise internet üzerindeki sitelerin türünü, sahibini veya amacını gösterir. Örneğin, .com genelde ticari kurumlar için, .edu eğitim kurumları için, .gov hükümet birimleri için ayrılmıştır.

Bu tür durumlarda .org uzantılı bir adres kullanmak akıllıca olur. Peki, .org uzantısı ne anlama geliyor? Bu yazıda, özellikle .org uzantısının kökenini, kullanım alanlarını ve web projeniz için ne gibi avantajlar sağlayabileceğini ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.

Alan Adı ve Uzantıları

Üst Düzey Alan Adı (TLD) olarak adlandırılan bu uzantılar, internet sitelerini türlerine ve amaçlarına göre sınıflandırmaya yardımcı olur. Alan adının sonundaki kısım, sitenizin genel karakteri hakkında ipucu verir. Örneğin yükseköğretim kurumları genelde .edu, ticari işletmeler .com, devlet kurumları ise .gov uzantısını kullanır. Aşağıda en sık karşılaşabileceğiniz bazı popüler alan adı uzantılarını ve ne anlama geldiklerini görebilirsiniz:

  • .com: İngilizce “commercial” (ticari) kelimesinin kısaltmasıdır. İlk olarak ticari kuruluşlar için tasarlanmıştır ve bugün her amaçlı sitede en yaygın kullanılan uzantıdır.

  • .org: İngilizce “organization” (organizasyon) kelimesinden gelir. Başlangıçta özellikle kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, dernekler ve vakıflar için düşünülmüştür.

  • .net: “Network” (ağ) anlamına gelir. İlk yıllarda internet altyapısı sağlayıcıları için kullanıldı, günümüzde genel amaçlı bir uzantıdır.

  • .edu: “Education” (eğitim) için ayrılmıştır. Üniversiteler ve eğitim kurumları tarafından kullanılır.

  • .gov: “Government” (hükümet) için tahsis edilmiştir. Genellikle sadece resmi devlet kurumları tarafından alınır.

  • .tr (ülke kodu): Türkiye’ye özel ülke kodu uzantısıdır. Örneğin .com.tr ticari işletmeler, .org.tr ise Türkiye’deki sivil toplum kuruluşları ve dernekler için kullanılır.

Bu liste örnek olarak verilmiştir. Bunlara ek olarak; .net, .biz, .info, .io, .ai, .blog gibi farklı uzantılar veya .uk, .de gibi ülke kodu uzantıları da vardır. Alan adı uzantısının seçimi, sitenizin internetteki kimliğini yansıttığı için önemlidir. Sırada .org uzantısının kökenine ve detaylarına geçelim.

.org Uzantısının Kökeni ve Anlamı

.org uzantısı, İngilizce “organization” (organizasyon) kelimesinden kısaltılmıştır. Bu uzantı internetin ilk dönemlerinden, 1985 yılında kullanılmaya başlanmıştır; yani .org, internetin ilk kurulduğu zamanlardan beri var olan köklü bir uzantıdır. Başlangıçta bu uzantı özellikle ticari olmayan, kâr amacı gütmeyen organizasyonlar için planlanmıştı. İlk yıllarda, ticari kuruluşlara .com, üniversitelere .edu, hükümete .gov ayrıldıktan sonra diğer amaçlar için farklı uzantılar belirlenince, geriye kalan siteler için .org tanımlandı.

Zaman içinde .org uzantısı sadece dernek veya vakıf gibi STK’lara özel olmaktan çıkmış, herkesin kullanabildiği genel bir uzantı haline gelmiştir. Örneğin ICANN verilerine göre 2012 yılı itibarıyla dünya genelinde .org alan adı sayısı on milyonu geçmiş, günümüzde ise bu rakam 10-11 milyon civarında seyrediyor. Bu kadar çok sitenin .org kullanması, bu uzantının güven ve tanınırlık kazandığını gösterir.

Özetle, .org uzantısı hâlâ genellikle toplumsal fayda, sivil toplum ve açık kaynak projeleriyle ilişkilendirilir. Uzun yıllardır var olduğu için web kullanıcıları arasında istikrar ve güven hissi uyandırır. Eğer bir web sitesi topluluk çalışması, yardım projesi veya bilgi paylaşımı için yapıldıysa, .org uzantısı samimi ve güvenilir bir imaj oluşturabilir.

.org Uzantısı Kimler Tarafından Kullanılır?

Günümüzde .org alan adları çok farklı amaçlarla kullanılabilir. Aşağıda yaygın kullanım alanlarından bazılarını görebilirsiniz:

  • Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar (STK, vakıf, dernek): Bu uzantı başlangıçta özellikle bu tür kurumlar için tasarlanmıştır. Örneğin greenpeace.org, unicef.org gibi uluslararası yardım kuruluşları .org uzantısını tercih eder. Türkiye’de de pek çok dernek ve vakıf internet sitelerini .org.tr veya .org ile açar.

  • Açık Kaynak Projeleri ve Topluluklar: Yazılım ve teknoloji toplulukları da sıklıkla .org kullanır. Örneğin wordpress.org (WordPress yazılımı), mozilla.org (Mozilla Vakfı) ve linuxfoundation.org (Linux Vakfı) gibi sitelerde bu uzantı görülür.

  • Bireysel ve Kişisel Projeler: Bazı kişiler kendi bloglarını, hobi sitelerini veya gönüllü projelerini tanıtmak için .org alan adı alabilir. Böylece ziyaretçilere topluluk odaklı bir imaj sunabilirler.

  • Eğitim ve Kültürel Platformlar: Açık ders kaynakları, eğitim materyalleri veya dijital kütüphaneler genellikle kamu yararına hizmet ettiğinden .org uzantısına sahiptir. Örneğin khanacademy.org ücretsiz eğitim kaynakları sunar.

  • Şirketlerin Sosyal Sorumluluk Projeleri: Ticari şirketler bir sosyal sorumluluk veya yardım kampanyası yürütürken, bu projeyi desteklemek için .org uzantılı ayrı bir web sitesi açabilirler. Bu durum, projenin daha yardımsever ve kâr amacı gütmeyen bir imaj vermesini sağlar.

Özetle, .org uzantısı genellikle toplumsal fayda ve organizasyon temasıyla ilişkilendirilir. Ancak teknik olarak herkes bu uzantıyı kullanabilir. Eğer asıl işiniz ticari ise, .org uzantısını seçmek ziyaretçilerin sitenizin bir STK olduğuna dair yanlış bir izlenim yaratabilir. Bu yüzden projenize en uygun uzantıyı seçmek önemlidir.

.org Alan Adı Kaydı ve Hosting

Bir .org alan adı almak için herhangi bir özel izin veya belgeye gerek yoktur. Popüler alan adı kayıt firmalarından (örneğin Natro, GoDaddy, Turhost gibi) .org uzantılı alan adınızı sorgulatıp uygun fiyatlarla tescil ettirebilirsiniz. Genellikle yıllık ücret talep edilir ve kayıt süresi dolmadan önce yenileme yapılması gerekir. Unutmayın, alan adını kaydettirdikten sonra her yıl yenileme ücreti ödemeniz gerekir; ödeme yapılmazsa alan adınız iptal edilir ve başkaları tarafından alınabilir. Birçok firma hem domain kaydı hem de hosting hizmetini birlikte sunmaktadır; bu sayede işlemleri tek merkezden yürütebilirsiniz.

Alan adı kaydından sonra, web sitenizi yayına almak için bir hosting hizmetine ihtiyacınız vardır. Hosting (web barındırma), sitenizin dosyalarını internet üzerindeki bir sunucuda saklayan ve ziyaretçilere ulaştıran hizmettir. Güvenilir bir hosting sağlayıcısı, sitenizin her an çevrimiçi olmasını garanti eder.

Yeni başlayan projeler için genellikle paylaşımlı hosting yeterli olur. Ancak web sitenizin trafiği arttıkça veya daha fazla kontrol ihtiyacı duydukça, VPS (Virtual Private Server) veya VDS (Virtual Dedicated Server) gibi sanal özel sunucular tercih edilir. Aşağıda farklı hosting türlerinden bazılarını görebilirsiniz:

  • Paylaşımlı Hosting: Aynı fiziksel sunucu üzerinde birden fazla web sitesinin barındırıldığı temel hosting türüdür. Küçük bloglar veya düşük trafikli siteler için yeterlidir ve maliyeti düşüktür.

  • VPS (Virtual Private Server) veya VDS (Virtual Dedicated Server): Fiziksel bir sunucunun kaynaklarının sanal olarak bölünmesiyle oluşturulan sunuculardır. Paylaşımlı hostinge göre daha fazla performans ve kontrol sunar. Yüksek trafik veya özelleştirme ihtiyacı olan siteler için uygundur.

  • Bulut (Cloud) Hosting: Birden fazla sunucunun kaynaklarını birleştirerek ihtiyaca göre otomatik ölçeklenen bir barındırma modelidir. Yüksek erişilebilirlik sağlar, kesinti riskini azaltır, performansı artırır.

Uzun lafın kısası, .org uzantılı alan adınızı kaydettirdikten sonra web sitenizi yayına almak için bir hosting hizmeti veya VDS sunucu kiralamanız gerekecektir. Hosting seçerken güvenilir firmaları tercih etmeye ve müşteri yorumlarına bakmaya özen gösterin.

Sonuç

Bu yazıda .org alan adı uzantısının ne anlama geldiğini, tarihçesini ve kullanım alanlarını ele aldık. Özetle, .org uzantısı İngilizce “organization” kelimesinden gelir ve özellikle kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, dernekler, vakıflar ile topluluk projeleri için popülerdir. Günümüzde milyonlarca web sitesi .org uzantısını kullanmaktadır ve bu uzantı genellikle güvenilir, topluluk odaklı bir izlenim oluşturur.

Alan adınızı ve hosting hizmetinizi ayarladıktan sonra, sitenizin temelini oluşturmaya başlayabilirsiniz. Bu noktada içerik üretimi büyük önem kazanır. Kaliteli ve özgün içerikler yayınlamak, ziyaretçilerinizin ilgisini çeker ve arama motorlarındaki görünürlüğünüzü artırır. Özellikle .org uzantılı bir site kurduysanız, içeriklerin toplum yararına ve fayda sağlamaya yönelik olması kullanıcılarınızla daha derin bir bağ kurmanızı sağlar.

Alan adınız, web sitenizin internet dünyasındaki kimliğidir. Alan adları SEO açısından doğrudan sıralama faktörü olmasa da, akılda kalıcı ve kısa bir domain arama motoru optimizasyonuna dolaylı katkı yapabilir. Birçok kullanıcı .org uzantısını prestijli ve güvenilir bulduğundan, hedef kitleniz toplumsal veya bilgi paylaşımı odaklıysa bu uzantı size avantaj sağlayabilir.

Sonuç olarak, .org uzantısını seçerken sitenizin amacını ve hedef kitlenizi göz önünde bulundurun. Eğer projeniz sosyal bir içerik, topluluk ya da eğitim odaklı ise, .org akıllıca bir tercih olabilir. Alan adınızı tescil ettirdikten sonra uygun bir hosting veya VDS sunucu kiralayarak web sitenizi hayata geçirebilirsiniz. Böylece ziyaretçileriniz .org uzantılı adresinize erişip içeriklerinizi görebilir.”””
print(len(final_document.split()))

.org Uzantısı Ne Anlama Gelir?

Giriş

İnternet dünyasında bir web sitesi açarken atılması gereken ilk adımlardan biri, sitenin bir adı olmasıdır. İşte alan adı (domain), web sitenizin internetteki adresidir. İnsanlar bir siteyi bulmak için uzun sayısal IP adresleri kullanabilir, ancak biz insanlar sayıları akılda tutmakta zorlanırız. Bu yüzden her web sitesine bir metin adresi yani alan adı verilir. Örneğin www.ornek.com adresinde ornek kısmı site adı, .com kısmı ise alan adı uzantısıdır.

Alan adı seçimi, tıpkı bir işyeri için cadde ve sokak adresi seçmek gibidir: doğru adres, ziyaretçilerinizin sizi bulmasını kolaylaştırır. Bu adreslerin sonunda yer alan .com, .net, .org gibi uzantılar ise internet üzerindeki sitelerin türünü, sahibini veya amacını gösterir. Örneğin, .com genelde ticari kurumlar için, .edu eğitim kurumları için, .gov hükümet birimleri için ayrılmıştır.

Bu tür durumlarda .org uzantılı bir adres kullanmak akıllıca olur. Peki, .org uzantısı ne anlama geliyor? Bu yazıda, özellikle .org uzantısının kökenini, kullanım alanlarını ve web projeniz için ne gibi avantajlar sağlayabileceğini ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.

Alan Adı ve Uzantıları

Üst Düzey Alan Adı (TLD) olarak adlandırılan bu uzantılar, internet sitelerini türlerine ve amaçlarına göre sınıflandırmaya yardımcı olur. Alan adının sonundaki kısım, sitenizin genel karakteri hakkında ipucu verir. Örneğin yükseköğretim kurumları genelde .edu, ticari işletmeler .com, devlet kurumları ise .gov uzantısını kullanır. Aşağıda en sık karşılaşabileceğiniz bazı popüler alan adı uzantılarını ve ne anlama geldiklerini görebilirsiniz:

  • .com: İngilizce “commercial” (ticari) kelimesinin kısaltmasıdır. İlk olarak ticari kuruluşlar için tasarlanmıştır ve bugün her amaçlı sitede en yaygın kullanılan uzantıdır.

  • .org: İngilizce “organization” (organizasyon) kelimesinden gelir. Başlangıçta özellikle kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, dernekler ve vakıflar için düşünülmüştür.

  • .net: “Network” (ağ) anlamına gelir. İlk yıllarda internet altyapısı sağlayıcıları için kullanıldı, günümüzde genel amaçlı bir uzantıdır.

  • .edu: “Education” (eğitim) için ayrılmıştır. Üniversiteler ve eğitim kurumları tarafından kullanılır.

  • .gov: “Government” (hükümet) için tahsis edilmiştir. Genellikle sadece resmi devlet kurumları tarafından alınır.

  • .tr (ülke kodu): Türkiye’ye özel ülke kodu uzantısıdır. Örneğin .com.tr ticari işletmeler, .org.tr ise Türkiye’deki sivil toplum kuruluşları ve dernekler için kullanılır.

Bu liste örnek olarak verilmiştir. Bunlara ek olarak; .net, .biz, .info, .io, .ai, .blog gibi farklı uzantılar veya .uk, .de gibi ülke kodu uzantıları da vardır. Alan adı uzantısının seçimi, sitenizin internetteki kimliğini yansıttığı için önemlidir. Sırada .org uzantısının kökenine ve detaylarına geçelim.

.org Uzantısının Kökeni ve Anlamı

.org uzantısı, İngilizce “organization” (organizasyon) kelimesinden kısaltılmıştır. Bu uzantı internetin ilk dönemlerinden, 1985 yılında kullanılmaya başlanmıştır; yani .org, internetin ilk kurulduğu zamanlardan beri var olan köklü bir uzantıdır. Başlangıçta bu uzantı özellikle ticari olmayan, kâr amacı gütmeyen organizasyonlar için planlanmıştı. İlk yıllarda, ticari kuruluşlara .com, üniversitelere .edu, hükümete .gov ayrıldıktan sonra diğer amaçlar için farklı uzantılar belirlenince, geriye kalan siteler için .org tanımlandı.

Zaman içinde .org uzantısı sadece dernek veya vakıf gibi STK’lara özel olmaktan çıkmış, herkesin kullanabildiği genel bir uzantı haline gelmiştir. Örneğin ICANN verilerine göre 2012 yılı itibarıyla dünya genelinde .org alan adı sayısı on milyonu geçmiş, günümüzde ise bu rakam 10-11 milyon civarında seyrediyor. Bu kadar çok sitenin .org kullanması, bu uzantının güven ve tanınırlık kazandığını gösterir.

Özetle, .org uzantısı hâlâ genellikle toplumsal fayda, sivil toplum ve açık kaynak projeleriyle ilişkilendirilir. Uzun yıllardır var olduğu için web kullanıcıları arasında istikrar ve güven hissi uyandırır. Eğer bir web sitesi topluluk çalışması, yardım projesi veya bilgi paylaşımı için yapıldıysa, .org uzantısı samimi ve güvenilir bir imaj oluşturabilir.

.org Uzantısı Kimler Tarafından Kullanılır?

Günümüzde .org alan adları çok farklı amaçlarla kullanılabilir. Aşağıda yaygın kullanım alanlarından bazılarını görebilirsiniz:

  • Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar (STK, vakıf, dernek): Bu uzantı başlangıçta özellikle bu tür kurumlar için tasarlanmıştır. Örneğin greenpeace.org, unicef.org gibi uluslararası yardım kuruluşları .org uzantısını tercih eder. Türkiye’de de pek çok dernek ve vakıf internet sitelerini .org.tr veya .org ile açar.

  • Açık Kaynak Projeleri ve Topluluklar: Yazılım ve teknoloji toplulukları da sıklıkla .org kullanır. Örneğin wordpress.org (WordPress yazılımı), mozilla.org (Mozilla Vakfı) ve linuxfoundation.org (Linux Vakfı) gibi sitelerde bu uzantı görülür.

  • Bireysel ve Kişisel Projeler: Bazı kişiler kendi bloglarını, hobi sitelerini veya gönüllü projelerini tanıtmak için .org alan adı alabilir. Böylece ziyaretçilere topluluk odaklı bir imaj sunabilirler.

  • Eğitim ve Kültürel Platformlar: Açık ders kaynakları, eğitim materyalleri veya dijital kütüphaneler genellikle kamu yararına hizmet ettiğinden .org uzantısına sahiptir. Örneğin khanacademy.org ücretsiz eğitim kaynakları sunar.

  • Şirketlerin Sosyal Sorumluluk Projeleri: Ticari şirketler bir sosyal sorumluluk veya yardım kampanyası yürütürken, bu projeyi desteklemek için .org uzantılı ayrı bir web sitesi açabilirler. Bu durum, projenin daha yardımsever ve kâr amacı gütmeyen bir imaj vermesini sağlar.

Özetle, .org uzantısı genellikle toplumsal fayda ve organizasyon temasıyla ilişkilendirilir. Ancak teknik olarak herkes bu uzantıyı kullanabilir. Eğer asıl işiniz ticari ise, .org uzantısını seçmek ziyaretçilerin sitenizin bir STK olduğuna dair yanlış bir izlenim yaratabilir. Bu yüzden projenize en uygun uzantıyı seçmek önemlidir.

.org Alan Adı Kaydı ve Hosting

Bir .org alan adı almak için herhangi bir özel izin veya belgeye gerek yoktur. Popüler alan adı kayıt firmalarından (örneğin Natro, GoDaddy, Turhost gibi) .org uzantılı alan adınızı sorgulatıp uygun fiyatlarla tescil ettirebilirsiniz. Genellikle yıllık ücret talep edilir ve kayıt süresi dolmadan önce yenileme yapılması gerekir. Unutmayın, alan adını kaydettirdikten sonra her yıl yenileme ücreti ödemeniz gerekir; ödeme yapılmazsa alan adınız iptal edilir ve başkaları tarafından alınabilir. Birçok firma hem domain kaydı hem de hosting hizmetini birlikte sunmaktadır; bu sayede işlemleri tek merkezden yürütebilirsiniz.

Alan adı kaydından sonra, web sitenizi yayına almak için bir hosting hizmetine ihtiyacınız vardır. Hosting (web barındırma), sitenizin dosyalarını internet üzerindeki bir sunucuda saklayan ve ziyaretçilere ulaştıran hizmettir. Güvenilir bir hosting sağlayıcısı, sitenizin her an çevrimiçi olmasını garanti eder.

Yeni başlayan projeler için genellikle paylaşımlı hosting yeterli olur. Ancak web sitenizin trafiği arttıkça veya daha fazla kontrol ihtiyacı duydukça, VPS (Virtual Private Server) veya VDS (Virtual Dedicated Server) gibi sanal özel sunucular tercih edilir. Aşağıda farklı hosting türlerinden bazılarını görebilirsiniz:

  • Paylaşımlı Hosting: Aynı fiziksel sunucu üzerinde birden fazla web sitesinin barındırıldığı temel hosting türüdür. Küçük bloglar veya düşük trafikli siteler için yeterlidir ve maliyeti düşüktür.

  • VPS (Virtual Private Server) veya VDS (Virtual Dedicated Server): Fiziksel bir sunucunun kaynaklarının sanal olarak bölünmesiyle oluşturulan sunuculardır. Paylaşımlı hostinge göre daha fazla performans ve kontrol sunar. Yüksek trafik veya özelleştirme ihtiyacı olan siteler için uygundur.

  • Bulut (Cloud) Hosting: Birden fazla sunucunun kaynaklarını birleştirerek ihtiyaca göre otomatik ölçeklenen bir barındırma modelidir. Yüksek erişilebilirlik sağlar, kesinti riskini azaltır, performansı artırır.

Uzun lafın kısası, .org uzantılı alan adınızı kaydettirdikten sonra web sitenizi yayına almak için bir hosting hizmeti veya VDS sunucu kiralamanız gerekecektir. Hosting seçerken güvenilir firmaları tercih etmeye ve müşteri yorumlarına bakmaya özen gösterin.

Sonuç

Bu yazıda .org alan adı uzantısının ne anlama geldiğini, tarihçesini ve kullanım alanlarını ele aldık. Özetle, .org uzantısı İngilizce “organization” kelimesinden gelir ve özellikle kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, dernekler, vakıflar ile topluluk projeleri için popülerdir. Günümüzde milyonlarca web sitesi .org uzantısını kullanmaktadır ve bu uzantı genellikle güvenilir, topluluk odaklı bir izlenim oluşturur.

Alan adınızı ve hosting hizmetinizi ayarladıktan sonra, sitenizin temelini oluşturmaya başlayabilirsiniz. Bu noktada içerik üretimi büyük önem kazanır. Kaliteli ve özgün içerikler yayınlamak, ziyaretçilerinizin ilgisini çeker ve arama motorlarındaki görünürlüğünüzü artırır. Özellikle .org uzantılı bir site kurduysanız, içeriklerin toplum yararına ve fayda sağlamaya yönelik olması kullanıcılarınızla daha derin bir bağ kurmanızı sağlar.

Alan adınız, web sitenizin internet dünyasındaki kimliğidir. Alan adları SEO açısından doğrudan sıralama faktörü olmasa da, akılda kalıcı ve kısa bir domain arama motoru optimizasyonuna dolaylı katkı yapabilir. Birçok kullanıcı .org uzantısını prestijli ve güvenilir bulduğundan, hedef kitleniz toplumsal veya bilgi paylaşımı odaklıysa bu uzantı size avantaj sağlayabilir.

Sonuç olarak, .org uzantısını seçerken sitenizin amacını ve hedef kitlenizi göz önünde bulundurun. Eğer projeniz sosyal bir içerik, topluluk ya da eğitim odaklı ise, .org akıllıca bir tercih olabilir. Alan adınızı tescil ettirdikten sonra uygun bir hosting veya VDS sunucu kiralayarak web sitenizi hayata geçirebilirsiniz. Böylece ziyaretçileriniz .org uzantılı adresinize erişip içeriklerinizi görebilir.

Yazıyı Paylaş:

Son Yazılar

hedef hosting logo
Gizlilik Genel Bakışı

Bu web sitesi, size en iyi kullanıcı deneyimini sunabilmemiz için çerezler kullanmaktadır.
Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanır ve geri döndüğünüzde sizi tanımak ya da web sitemizin hangi bölümlerini ilginç ve faydalı bulduğunuzu anlamamıza yardımcı olmak gibi işlevler sağlar.